تأثیر شاخص‌های سلامت بر رشد اقتصادی: مطالعه موردی کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه

یکی از مهم‌ترین پارامترهای مؤثر در عملکرد نیروی انسانی نقش بهداشت و سلامت فردی و شاخص‌های مربوط به آن در ارتقای سطح اقتصادی یک کشور است، به طوری‌که حداکثر مطالعات مربوط به نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی یکی از مباحث مهم سرمایه‌گذاری در آموزش افراد بوده و نقش سرمایه‌گذاری بر شاخص‌های سلامتی به‌صورت جدی مورد بررسی قرار نگرفته است. سرمایه سلامت هر فرد به‌عنوان بخشی از سرمایه انسانی وی در رشد اقتصادی سهیم است. با تأکید بر این موضوع ‌می‌توان عامل سرمایه سلامت را در توابع رشد اقتصادی وارد ساخت. از مشخصه‌های سلامت یک جامعه می‌توان به امید به زندگی بالا، نرخ پایین مرگ‌و‌میر در اطفال، تغذیه سالم، میزان پیشرفت‌های پزشکی و میزان هزینه‌ای که دولت و خانوار در بخش بهداشت، ‌خدمات کم‌هزینه مراقبت‌های پیش از تولد صرف می‌نمایند و... نام برد. هدف از این مطالعه به‌دست آوردن تأثیر شاخص‌های سلامت بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته و در‌حال‌توسعه با به‌کار بردن داده‌های پانل برای دوره (2010-1990) بوده است. نتایج نشان می‌دهد که موجودی سرمایه و امید به زندگی تأثیر مثبت و معنا‌داری بر هر دو گروه کشورهای مورد بررسی دارد و نرخ مرگ‌ومیر کودکان زیر 5 سال تأثیر منفی بر کشورها‌ی توسعه‌یافته و درحال توسعه دارد، همچنین نرخ باروری در کشورهای توسعه‌یافته تأثیر مثبت و در کشورهای در‌حال‌توسعه تأثیر منفی دارد. در این مطالعه، ابتدا آزمون مربوط به ریشه واحد با داده‌های پانلی صورت گرفته و این نتیجه حاصل شد که بین شاخص‌های سلامت و رشد اقتصادی رابطه‌ بلند‌مدت وجود دارد، همچنین نتایج آزمون F و آزمون هاسمن نشان داد که روش اثرات ثابت مناسب‌تر است.